آزاد ارمکی: در موضوع گشت ارشاد، اصواگرایان هم منتقدند/ صداوسیما همان کاری را می کند که اینترنشنال انجام می دهد
تاریخ انتشار: ۳۰ شهریور ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۰۶۰۷۲۸
روزنامه اعتماد در گفت وگو با دکترتقی آزاد ارمکی به بررسی مسائل اخیر پرداخته است.
بخش هایی از مصاحبه را می خوانید:
*شما قبلا اعتراضات سال88 را اعتراض طبقه متوسط و تجمعات سال98 بر سر گرانی بنزین را مربوط به طبقه محروم جامعه ارزیابی کرده اید؛ با این مفروضات حوادث اخیر بعد از ماجرای درگذشت مهسا امینی را از منظر سیاسی و نظام طبقاتی چطور باید تحلیل کرد؟
هرچند مسائلی که این روزها در ایران درحال رخ دادن هستند متفرق به نظر می‌رسند، اما یک تم مشخص در آنها مشاهده می‌شود که ریشه آن «ضرورت تغییر» است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
*چه دلیلی برای این تحلیل تان دارید؟ چرا معتقدید طبقه متوسط در این رخدادها نقش‌آفرین است؟
اگر موضوع، دغدغه طبقه پایین بود، این طبقه باید از این فرصت استفاده می‌کرد، برای کاهش فقر و نابرابری و نهایتا امتیازگیری اقتصادی. مثلا در ماجرای اعتراضات پس از درگذشت مهسا امینی، شعارهای اقتصادی در خصوص حقوق بهتر، مقابله با فقر و ... نیز شنیده می‌شدند...
در حالی که یک چنین مطالباتی طرح نشدند.بلکه همه گروه‌ها تلاش می‌کنند تا همان دغدغه‌های ریشه‌ای طبقه متوسط را مطرح کنند. تغییر نگاه به زندگی، مدارا،حقوق زنان،آزادی، حقوق شهروندان و... توسط طبقه متوسط به دهان سایر بازیگران گذاشته شده است. از سوی دیگر، دانشجویان و دانشگاهیان هم اساسا نیروهای طبقه متوسط هستند که بعد از مدت‌ها وارد کنشگری عمومی شده‌اند. سایر اقشار اجتماعی نیز با همه تنوعی که دارند، حتی کنشگران فضای مجازی از مفهوم حقوق انسانی، تنظیم روابط مناسب و نزدیک با جهان، و... سخن می‌گویند که همه اینها گفتمان طبقه متوسط است.
*یعنی این مطالبات هیچ ارتباطی با طبقات محروم پیدا نمی‌کند؟
اگر این مطالبات در قالب یک گفتمان تکرار شوند، باقی بمانند و روی آن ایستادگی شود، امکانی را فراهم می‌کند تا مانند سکه، یک جهت آن در راستای پاسخگویی به مطالبات طبقه متوسط باشد و جهت دیگر برای پیگیری مطالبات دهک‌های پایین جامعه محقق شود. این همگرایی طبقاتی، موج بعدی پیگیری مطالبات را شکل می‌دهد که در آن هم طبقه متوسط و هم طبقه محروم، بازتابی از خواسته‌های خود را در آن پیدا می‌کنند.
*شعار «زن، زندگی و آزادی »که طی روزهای اخیر مطرح شده، چه معنایی دارد؟
این یکی از ریشه‌دارترین خواسته‌های طبقه متوسط است. نیرویی هم که این مطالبه را مطرح می‌کند، نیروی طبقه متوسط است. اگر طنین این مطالبه به اندازه‌ای گسترش پیدا کند که قلمروهای تازه‌ای را در بر گیرد، باید منتظر حوادث تازه‌ای در کشور باشیم.
*بسیار گفته شده که فشار اقتصادی اخیر (به خصوص بعد از آزادسازی قیمت‌ها) باعث نحیف شدن طبقه متوسط شده، چرا ردپای این مشکلات اقتصادی در مطالبات طبقه متوسط مشاهده نمی‌شود؟
چندین دلیل دارد؛ چون طبقه متوسط به خوبی دریافته، ریشه مشکلات اقتصادی کشور در مناسبات ارتباطی با جهان خارج و ضرورت احیای برجام و موارد اینچنینی است. یعنی در سیاست‌های کلان و چیدمان نظام سیاسی و تصمیم‌گیری می‌بیند که این ضرورت‌ها اولویت دارد. امروز مشکل اصلی اقتصادی کشور، این نیست که مثلا کارخانه‌ای توسط یک سرمایه‌دار تعطیل شده یا کمبود کالا و فقر و... وجود دارد و مردم باید علیه سرمایه‌داری شعار دهند.
موضوع اصلی تحریم و عدم احیای برجام و انزوای کشور است. حرف‌هایی که مارکس می‌زند با شرایط امروز ایران متفاوت است. از نگاه مارکسیستی طبقه کارگر علیه بورژوایی به پا می‌خیزد که مشکلات اصلی را ایجاد می‌کند اما اینجا موضوع اصلی، نظام تصمیم‌سازی و حوزه اجتماعی است. عامل اصلی در بروز این وضعیت نامناسب، سیاست‌گذاری‌ها، ضرورت احیای برجام، بهبود مناسبات با جهان و منافع برخی گروه‌های با نفوذ در کشور است.
*در مواجهه با این مطالبات باز هم شاهد رفتارهای تکراری از سوی صدا و سیما و سایر اصولگرایان حاضر در دایره قدرت هستیم. در ماجراهای سالهای 76، 78، 88، 98 و نهایتا 1401 صدا و سیما مطالبات را به بیگانگان و دشمنان مربوط کرد و بعد هم محتوای مشخصی را با موضوع آتش زدن پرچم یا توهین به شعائر و... تهیه کرد. آیا این رویکرد باز هم باعث اقناع گروه‌های سمپات با سیستم می‌شود؟
در گذشته برخی از این راهبردها نتیجه‌بخش بود. مثلا ماجرای سال88 را به رویکردهای ضد اسلامی ارتباط دادند و تا حدودی بحث را جمع کردند، اما این رویکرد امروز حتی طرفداران اصولگرایان را نیز قانع نمی‌کند. در خوش‌بینانه‌ترین حالت، مخاطبان قبلی‌شان را حفظ می‌کنند و مخاطب جدیدی جذب نمیکنند. کاری که صدا و سیما می‌کند، فرقی با رویکرد ایران اینترنشنال ندارد. هر دو تنها به دنبال بمباران تبلیغاتی هستند.هیچ‌کدام به دنبال شفاف‌سازی نیستند.
گفت‌وگوهای عمیق را در هر دو رسانه هم نمی‌بینند. در حالی که باید لایه‌های موضوع از منظر علمی، طبقاتی، اقتصادی، سیاسی و...بررسی شود. رسانه آزاد تلاش می‌کند دیالوگ‌های متفاوتی را شکل دهد نه اینکه فقط بمباران تبلیغاتی کند. به این دلیل است که به‌رغم اینکه صدا و سیما خود را مدام تکثیر می‌کند و از 2کانال به 100کانال رسیده، اما نتوانسته مخاطبان خود را گسترش دهد، بلکه مخاطبان و مرجعیت خود را از دست داده است.
*اما فضای مجازی نقش ویژه‌ای را از منظر رسانه‌ای ایفا می‌کند.
فضای مجازی بدون بهره‌مندی از یک ساختار مرکزی، در حال ایفای یک نقش ویژه در شکل‌دهی به تنوع معنا در جامعه ایرانی است. فضای مجازی یک ورژن ثابت در دفاع از حاکمیت یا نقد حاکمیت ندارد، بلکه لایه‌های متعدد رخدادها را جست‌وجو می‌کند و جالب اینجاست که اتفاقات اصلی در این قلمرو شکل می‌گیرد که صدا و سیما به آن بی‌اعتنا است.
*موضوع گشت ارشاد این روزها به عنوان یک مطالبه جدی مطرح است. فعالان سیاسی، علمای دینی و عموم مردم آن را طلب می‌کنند. اما برخی اصولگرایان معتقدند که عقب‌نشینی از سنگر گشت ارشاد باعث پیشروی جامعه مدنی و طرح خواسته‌های تازه می‌شود. نظر شما چیست؟
باید توجه داشت، حاکمیت به سادگی عقب‌نشینی نمی‌کند، فقط زمانی این عقب‌نشینی شکل می‌گیرد که ساختارها دچار کژکارکردی شوند. به نظر می‌رسد گشت ارشاد به نقطه پایان خود نزدیک می‌شود. تاسف‌آور این است که چرا این تحولات به اجبار (و نه اختیار) رخ می‌دهند و از قبل پیش‌بینی صورت نمی‌گیرد. مثل ماجرای حضور زنان در ورزشگاه‌ها، سیستم به دلیل اجبار فیفا ناچار شد تن به حضور زنان در ورزشگاه‌ها بدهد.
در ماجرای گشت ارشاد نیز ماجرای فوت دختر نازنین ایرانی (مهسا امینی) نوعی اجبار را شکل داده است. این به معنای مقدمه‌چینی برای سایر مطالبات جامعه مدنی و مردم نیست، کسانی که این نظر را دارند، موضوعات را سطحی می‌بینند. برای هر موضوع، سازمان و سوژه‌ای باید ضرورت مختص آن موضوع شکل بگیرد و بعد تحولات شکل بگیرد.
مثلا در تغییر کارکرد دانشگاه‌ها، کرونا اثرگذار بود. دولت اساسا اعتنایی به دانشگاه‌ها ندارد و می‌خواهد نیروی طرفدار برای خود بسازد. اما کرونا نقش دانشگاه را تغییر داد. این روند برای حوزه‌های علمیه به گونه‌ای دیگر رخ داده است. مساله‌ای رخ داده که باعث شده کارکردهای تازه‌ای در این نهاد ایجاد شود. بنابراین در خصوص گشت ارشاد، مطالبات مرتبط با جمع‌آوری آن است نه گزاره‌های دیگر. تسری دادن آن به سایر موارد اشتباه است.
منبع: عصر ایران
کلیدواژه: طبقه متوسط فضای مجازی صدا و سیما گشت ارشاد گروه ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.asriran.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «عصر ایران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۰۶۰۷۲۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
۱۰نظرسنجی مربوط به پیمایش حجاب انجام شده/احیای مرکز طرح‌های ملی
به گزارش خبرنگار مهر، نشست خبری تبیین جزییات مرکز طرح‌های ملی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، پیش از ظهر امروز سه‌شنبه ۱۰ اردیبهشت با حضور صابر جعفری کافی‌آباد رییس مرکز طرح‌های ملی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سجاد یاهک معاون مرکز طرح‌های ملی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و جمعی از اصحاب رسانه در سالن جلسات پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات برگزار شد.
جعفری رییس مرکز طرح‌های ملی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: پس از قریب به دو سال از مسؤولیتم در مرکز می‌گذرد و طی این دو سال تغییر و تحولات عمیقی را در مکانیزم پیمایش‌های ملی مربوط به حوزه‌های مختلف انجام دادیم. یک دهه ما شاهد رکود در تولید و مدیریت داده های سیاست گذاران ذی ربط بودیم و حال این روند احیا شده و این اتفاق نتیجه شجاعت دولت جدید و همکاری پژوهشگاه بوده است.
وی ادامه داد: روند احیا در مرکز طرح‌های ملی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی طی دو تحول جدی دنبال شد. به این معنا که سال‌ها مرکز طرح‌های ملی تبدیل به دبیرخانه جامعی شد که ریاست آن را فردی بر عهده داشت که از نهادی مأمور شده بود و در نهایت شاهد فروپاشی مرکز شدیم. از آنجا که خود مرکز از عهده انجام طرح‌های ملی بر نمی‌آمد، اما چون اجرا بر عهده آنها بود، ناچارا اجرای بیش از ۹۰ درصد طرح‌ها را به مجریان درجه سه و چهار واگذار می‌کردند. یعنی برای اجرا مؤسساتی انتخاب می‌شد که رییس وقت در مقطعی آنجا مسوولیت داشت. همچنین اجرای میدانی طرح‌ها مجدداً به همان مؤسسه و نهادی سپرده می‌شد که رییس وقت از آنجا به مرکز مأمور شده بود.
رییس مرکز طرح‌های ملی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: در ایام کرونا با احراز مسوولیت ریاست پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات جلسه ای با موضوع ارزیابی از پیشرفت‌های طرح موقت توسط اساتید برجسته دانشگاه‌های سراسر کشور برگزار شد و در نهایت به این نتیجه رسیدند که پیشرفت مطلبوبی از کار حاصل نشده است. به همین دلیل تصمیم بر این گرفته شد که با مجریان جدیدی و متشکل از اساتید درجه یک دانشگاه قراردادی منعقد و اجرای طرح ها آغاز شود.
جعفری گفت: یکی از معضلات نشست های افکارسنجی، عدم پاسخگویی است که در سالهای اخیر زیاد شده، شیوه های ساده انگارانه ای در این رابطه وجود داشت اما باز با اهتمام تیم، گزارش تفصیلی کیفی هم ما ارائه می دهیم. بنظرم بازگشت همه طرح های ملی به درون وزارت مهمترین اتفاق دو سال اخیر است که باعث کیفیت داده ها شده است.
وی افزود: برای انجام طرح ملی سه ماه پیشنهاد داده شد تا بسترهای کار فراهم شود اما در ادامه روند این سه ماه به سه هفته و با نصف مبلغ مطرح شده کاهش یافت و کار آغاز شد. البته باید گفت که ما از حیث این تغییر در حال فشار هستیم. در طول تاریخ پیمایش نگرانی‌ها از بابت کیفیت داده‌هایی است که پشتوانه سیاست‌گذاری قرار می‌گیرد و متأسفانه گاهی شاهد هستیم که برخی از پژوهشگران از راه‌های غیر اصولی برای استخراج داده‌ها استفاده می کنند اما ما در دفتر طرح‌های ملی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی شیوه نظام‌مندی را اجرا کردیم که پرسشنامه‌ها به صورت تلفنی و میدانی در ۳۱ استان (شهرستان‌ها و روستاها) انجام و همه آنها شنود می‌شود و در خصوص اشتباه پس از تذکر به پرسشگر، آن را حذف می‌کنیم. همچنین موقعیت‌های پرسشگر به صورت آنلاین چک و کیفیت داده‌های مورد بررسی قرار می‌گیرد.
جعفری گفت: بازگشت کل پروسه پیمایش‌ها به درون پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات یکی از مهمترین اتفاقاتی بوده که طی دو سال به وقوع پیوسته است.زمانی ما در مرکز مستقر شدیم، شش پیمایش ملی معوق داشتیم، تلاش کردیم اینها معلق نشوند و به رغم مشکلات بودجه ای آنها را هم راه اندازی کنیم.از پیمایش های مهم ما نگرش های ایرانیان نسبت به مهاجران افغانی بود که توسط شبکه ملی خودشان ارائه شد. پیش از نوروز هم ما طرح ملی سبک زندگی ایرانیان را راه اندازی کردیم و پیمایش بعدی دستور کار همین خواهد بود.
وی ادامه داد: پیمایش موج چهارم پیمایش نگرش‌های ایرانیان را از اواخر آذر سال گذشته آغاز کردیم و در نهایت نخستین گزارش ن را در اواسط زمستان سال گذشته تهیه شد. نتایج داده‌های پیمایش در یک نشست تخصصی با حضور ۶۰ تن از اساتید برجسته دانشگاه‌های برتر کشور در هشت کارگروه تخصصی بررسی و مورد ارزیابی قرار گرفت. به دستور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی قرار است نتایج برنامه‌های طرح ملی را در استان‌ها تهیه شود و امیدواریم بتوانیم نهایتاً پایان اردیبهشت یا اواسط خرداد گزارش استانی را تهیه و در اختیار استان‌ها قرار دهیم.
رییس مرکز طرح‌های ملی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: پیمایش نگرش ایرانیان نسبت به مهاجرت افغانستانی‌ها در دستور کارمان بود. پیش از عید نوروز طرح ملی سبک زندگی ایرانیان را با همکاری دانشگاه فردوسی شهد و شورای علمی قدرتمندی به سرانجام رساندیم.
وی افزود: هم اکنون علاوه بر پیمایش تلفنی همین پژوهشگاه همکاران من در ۳۱ استان، ۹۰ شهرستان و بیش از ۹۰ روستا پیمایش وضعیت استفاده از شبکه های مجازی و ابعاد زندگی کاربران در حال انجام است. تلاش داریم تااخر همین هفته مرحله جمع اوری داده ها انجام و سپس هویت ملی ایرانیان با اجرای دکتر انتظاری را با مدیریت طرح های ملی در دستور کار بگیریم. پیمایش دیگر طراحی نقشه خلقیات ایرانیان با اجرای دکتر صبوریان انجام می دهیم. پیمایش دیگر آرزوهای جوانان با اجرای دکتر حدادی صورت خواهد گرفت.
جعفری گفت: بالغ بر هشتاد نظرسنجی از پژوهش های کرونا، ارز ترجیحی، جام جهانی، خدمات فرهنگی شهرداری، منزلت هیات بین ایرانیان، سواد ادبی و امید اجتماعی ایرانیان در دستور کار است و کنار اینها هم دستور کار مدونی طراحی شده است. برای نخستین بار پیمایش هایی با عناوین سنجش وضعیت فرهنگ عمومی ایرانیان، سواد تاریخی ایرانیان، سواد ادبی، سواد فرهنگی، امید اجتماعی، امسال انجام می‌شود.
وی ادامه داد: موج دوم پیمایش طرح ملی خانواده را در دستور کار داریم و قرار است به سفارش وزارت کشور پیمایش سبک زندگی نوجوانان را انجام دهیم. همه این پایش‌ها نیازمند اعتباراتی مناسب است و در حال تلاش و رایزنی هستیم تا منابع مالی آن را تأمین و نتایج آن به صورت برش‌های استانی و شهرستانی برای استان‌های مختلف جهت استفاده ارسال کنیم.
رییس مرکز طرح‌های ملی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: یکی از دل مشغولی‌های پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات با توجه به ساختار علمی و تیم جدید، فرهنگ کار و یکی از ابعاد مهم آن امنیت شغلی است. بیش از دو جلسه برای راه‌اندازی پیمایش این موضوع با معاونت های وزارت کار برگزار کردیم و امیدواریم این پیمایش به اجرا برسد.
وی افزود: ما وضعیت پزشکان و خبرنگاران را به صورت مستقیم در پیمایش قرار نمی دهیم بلکه با عناوینی همچون مرجعیت اصناف، سرمایه اجتماعی، مرجعیت پزشکان و دیگر موارد را در پیمایش مورد ارزیابی قرار می دهیم. داده های انبوه وجود دارد و ما نیازمند کارفرما هستیم تا متناسب با پرسش ها داده های قوی تری را استخراج و در اختیار سیاستگذاران قرار دهیم.
جعفری گفت: قرار است مجلدی منتشر و در بخش های مختلف داده ها به تفضیل شرح داده شود. وضعیت شاخص ها و بخش‌ها در حوزه خانواده از مهم ترین محورها بود. نگرش در حوزه خانواده را در پیمایشی مورد بررسی قرار دادیم و نتیجه طرح نگرش ایرانیان در مورد فرزندآورین به طور میانگین ۶۲/۳ شد و این نگرش مطلوبی است.
وی افزود: سال پیش برای حجاب ۱۰ نظرسنجی را با عناوینی همچون پیرامون عفو مقام معظم رهبری، حجاب و بی حجابی، وضعیت اجتماعی و فرهنگی تهران، دیدگاه مردم نسبت به بی حجابی، پدیده بی حجابی و اقدام دولت علیه آن انجام دادیم. وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از آن بحبوبه رخدادهای سیاسی و تشنج اجتماعی خود را موظف به ارزیابی از وضعیت کرده است و پرحجم ترین نظرسنجی مان در خصوص حجاب بود. نکته مهم این است که هر اندازه در ارزیابی های‌مان از لحظه وقوع آن رویدادها گذر می‌کنیم نتایج شبیه قبل از رویداد می‌شود بنابراین نباید این نظرسنجی ها را در حین رخدادها در اختیار سیاستگذاران قرار داد چراکه این نتایج اشتباه و نادرست است. سه ماهی می شود که دیگر در این حوزه ارزیابی نداریم و نتایج مناسب شده است.
هشت پیمایش در دستور کار مرکز طرح‌های ملی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است
در ادامه سجاد یاهک معاون مرکز طرح‌های ملی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: رخی پیمایش ها سابقه چندین دهه دارد و اینها باید تکرار شود و یکی از ماموریت های پژوهشگاه این است که باید به نیازهای پژوهشی پاسخ دهد. خوشبختانه این مهم انجام و ریل گذاری خوبی صورت گرفت.
وی افزود: اجرا و گرداوری داده ها مهمترین بخش یک پژوهش است و اگر این مخدوش باشد، مسیر غلط پیش رو قرار می دهد پس دفتر طرح های ملی خیلی تلاش کرد تا نظارت قوی و گرداوری با راهوری خود مرکز انجام شود. الان خانواده یکی از مسائل مهم ما است اما ما شاهد هستیم که خیلی در این عرصه نهادها و مراکز کار و پژوهشی نمیکنند الان دفتر طرح ها چند طرح در این رابطه در دستور کار دارد.
معاون مرکز طرح‌های ملی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: در مجموع چهار پیمایش را انجام دادیم و هشت پیمایش در دستور کار است.
کد خبر 6093040
مدیررسانهای پرسپولیس: سپاهان به جای شکایت بیجا، عذرخواهی کند